Rachunek bankowy

Pojęcie rachunku bankowego

Rachunek bankowy jest zapisem prowadzonym przez bank, w którym znajduje się rejestr obrotów, tj. wpłaty i wypłat oraz stan wkładu pieniężnego klienta.

Jest on prowadzony przez bank na podstawie umowy rachunku bankowego zawartej z jego posiadaczem (albo posiadaczami, gdyż rachunek bankowy może być prowadzony także dla kilku osób fizycznych). Rachunek bankowy nazywa się także kontem bankowym, ponieważ rachunek i konto mają taką samą postać identyfikatora klienta banku i potocznie są używane zamiennie.

Jednak konto bankowe jest pojęciem szerszym:

Konto bankowe jest jedno, ale mogą być do niego przypisane różne rachunki.

W systemie bankowym każdy rachunek bankowy ma unikalny identyfikator, nazwany numerem rachunku bankowego (w skrócie NRB).

Numer rachunku bankowego

Identyfikacja rachunków ma różną postać w poszczególnych krajach, jednak istnieją przepisy normalizujące numery rachunków bankowych.

W Polsce, zgodnie ze standardem ujednolicającym sposób numeracji kont bankowych każdy rachunek ma 26 cyfr. Schemat wygląda następująco: najpierw są dwie cyfry oznaczające sumę kontrolną (CC), następnie 8 cyfr na oznaczenie numeru rozliczeniowego jednostki organizacyjnej banku (AAAAAAAA), a na koniec 16 cyfr stanowiących numer klienta (BBBBBBBBBBBBBBBB). Wzór ten przedstawia się w całości następująco: CC AAAAAAAA BBBBBBBBBBBBBBBB (w zapisie papierowym, w systemach elektronicznych numer rachunku podaje się bez spacji).

Identyfikacja banku obsługującą klienta

8 cyfr numeru rozliczeniowego jednostki organizacyjnej to sekwencja, pozwalająca na rozpoznanie banku, w którym rachunek posiada dana osoba. Każdy taki kod został nadany konkretnej instytucji przez jednostkę centralną w danym kraju. Są one budowane według tego samego schematu: pierwsze cztery cyfry to numer identyfikacyjny. Dla przykładu można podać:

1010 — Narodowy Bank Polski

1020 — PKO BP

1030 — Citi Handlowy

1050 — ING Bank Śląski

1090 — Santander Bank Polska

1130 — BGK

1140 — mBank

1160 — Bank Millennium

1240 — Pekao SA

1320 — Bank Pocztowy

1540 — BOŚ Bank

1580 — Mercedes-Benz Bank Polska (w likwidacji od 1 stycznia 2022 r.)

1610 — SGB

1680 — Plus Bank

1870 — Nest Bank

1910 — Deutsche Bank Polska

1930 — Bank Polskiej Spółdzielczości

1940 — Credit Agricole

2030 — BNP Paribas

2160 — Toyota Bank

2190 — DNB Nord

2480 — Getin Noble Bank

2490 — Alior Bank

2710 — FCE Bank Polska

2770 — Volkswagen Bank

2790 — Raiffeisen Bank

2800 — HSBC

Kolejne trzy cyfry, które znajdują się w tej sekwencji to identyfikator oddziału banku, zaś ostatnia z nich spełnia funkcję kontrolną. Za pomocą niewielkiej części całego kodu z łatwością można dowiedzieć się, jaka instytucja będzie uczestniczyć w transakcji pomiędzy poszczególnymi klientami.

Międzynarodowy Numer Rachunku Bankowego

Numer konta może zostać zamieniony w Międzynarodowy Numer Rachunku Bankowego (IBAN - International Bank Account Number).

W Polsce odbywa się to poprzez dodanie na początek NRB liter PL.

IBAN został wdrożony przez Europejski Komitet Standardów Bankowych w celu ułatwienia dokonywania transakcji zagranicznych Unii Europejskiej.

We wszystkich krajach odbywa się to w ten sam sposób — do numeru konta dodajemy oznaczenie kraju (dwuliterowy kod państwa ISO 3166-1). W przypadku polski to PL. Wzór Międzynarodowego Numeru Rachunku Bankowego w tej wersji wygląda więc następująco: PL CC AAAAAAAA BBBBBBBBBBBBBBBB. W tym wzorze CC oznacza cyfry kontrolne, reszta to BBAN (Basic Bank Account Number), czyli Podstawowy Numer Rachunku Bankowego.

W różnych krajach Unii Europejskiej Międzynarodowe Numery Rachunków Bankowych wyglądają inaczej. Przykładowo w Norwegii składa się on z 15 cyfr, a we Francji z 27. Odgórna zasada mówi jednak, że nie może być on dłuższy niż 30 cyfr.

Numer SWIFT

Przy wykonywaniu przelewów zagranicznych na terenie Unii Europejskiej, nie wystarczy podanie numeru IBAN. Dodatkowo trzeba znać kod SWIFT odbiorcy. To numer oznaczający instytucję finansową, która ma odebrać przelew. Każdy bank ma swój własny kod, np. Bank Millennium — BIGBPLPW, Citi Handlowy — CITIPLPX.