Edytujesz Procedury


= Unikalny identyfikator użytkownika =

== Unikalny identyfikator użytkownika w e.Mazovia IdU ==
Założenia e.Mazovia

# Użytkownik jest osobą fizyczną (dalej osoba)
# Osoba może reprezentować jednego Użytkownika w e.Mazovia.
# Użytkownik ma przypisany identyfikator systemowy ID.
# Z ID Użytkownika powiązany jest unikalny symbol jednoznacznie określający Osobę.
# Unikalny symbol Osoby stanowi PESEL lub jego odpowiednik, gdy brak PESEL.
# Odpowiednik PESEL jest tworzony w Systemie i nosi nazwę roboczą  PARSEL (Para-PESEL).

== ID osoby mającej PESEL ==

# Numer PESEL – Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności - stanowi ID dla osób, którym PESEL wydano.
# jest to 11 cyfr tworzących unikalny numer osoby znajdującej się w ewidencji <nowiki>http://www.algorytm.org/numery-identyfikacyjne/pesel.html</nowiki>

== ID osoby niemającej PESEL ==

=== Rozwiązanie obecne (luty 2021) ===
Aby utrzymać integralność danych, osoby niemające numeru PESEL, identyfikowane są w BDO Odpowiednikiem PARSEL tworzonym następująco:

# dwie pierwsze cyfry to 30
# sześć cyfr kolejnych to data urodzenia w formacie RRRRMMDD (rok, miesiąc, dzień)
# cyfra oznaczająca płeć:
## cyfra 0 - gdy osoba jest kobietą
## cyfra 1 - gdy osoba jest mężczyzną
## inne według potrzeby

Tworzy to namiastkę numeru PESEL w postaci ciągu jedenastu cyfr 30202010010

Przykład: Kobieta urodzona 15 lutego 2001 roku ma numer ID: '''30200102150'''

=== Proponowane rozwiązanie ulepszone (marzec 2021) ===
Celem jest utworzenie PARSEL pozwalającego na weryfikację osoby gdu w przyszłości otrzyma PESEL. Budowa PARSEL

●      cyfry 1-2 to ostatnie dwie cyfry roku urodzenia

●      cyfry 3-4 to dwie cyfry miesiąca urodzenia

●      cyfry 5-6 to dwie cyfry dnia urodzenia

●      cyfry 7-10 liczba porządkowa z oznaczeniem płci (liczba naturalna parzysta - kobieta, liczba nieparzysta - mężczyzna)

●      cyfra 11 suma kontrolna (''stworzona według algorytmu PESEL - po to, aby wszystkie PESELE obrabiać tak samo''),

przy czym, liczba porządkowa dla kobiety jest parzysta dla mężczyzny nieparzysta: to

●      0000 - niebinarna

●      0001 mężczyzna

●      0002 - kobieta

●      kolejna Osoba o identycznych pierwszych 6 cyfrach otrzymuje kolejny (według płci) numer, czyli osoba o identycznej dacie urodzenia, gdy jest kobietą ma numer kolejny 0002, drugi mężczyzna o tej samej dacie urodzenia 0003, itd.

''Uwaga - szansa na to, że przyjadą na studia bliźniaczki jednej płci z Ukrainy jest wysoka, proponowane rozwiązanie zapobiega takiemu problemowi.''

przy czym,  do numeru miesiąca dodaje się (algorytm PESEL):

●      dla lat 1900 - 1999 - 0

●      dla lat 2000 - 2099 - 20

Taki system pozwoli stworzyć '''PARSEL''', który będzie miał:

●      sześć pierwszych cyfr identycznych z ewentualnym nadanym PESEL (osoby ze stałym pobytem otrzymują PESEL),

●      cyfra 10 będzie zgodna z płcią,

●      cyfra 11 będzie zgodna z sumą kontrolną

●      PARSEL będzie można walidować algorytmem PESEL tak jak PESEL rzeczywisty.

= Weryfikacja poprawności PESEL i PARSEL =

# Poprawność wpisanego PESEL należy zbadać algorytmem PESEL - suma kontrolna.
# Dodatkowo należy sprawdzić zgodność płci z PESEL (dana wymagana).
# W przypadku PARSEL - powinien on być generowany zgodnie z algorytmem PESEL, aby 11 cyfra była zgodna z sumą kontrolną - aby nie było kolizji z pkt. 1.
# Do rozwiązania pozostaje problem płci niebinarnej.

= Płeć osoby =
Należy przygotować system do problemu niebinarności płci. Jeżeli założymy użycie danej o płci do generowania PARSEL - zaistnieje techniczny wymóg wyboru płci pomiędzy K i M. 

Dopóki system PESEL nie uwzględnia innych możliwości płci jak K i M, możemy postępować następująco:

# podanie płci określamy jak płeć urzędowa - każdy ma taką płeć nadaną niezależnie od stanu rzeczywistego
# umożliwimy dodatkowe określenie płaci jako dana informacyjna - słownikowa - na życzenie osoby
# jeżeli Osoba odmawia podania płci - gdy ma PESEL - jedynie utrudnia nam to weryfikację PESEL 
# jeżeli Osoba nie ma PESEL i odmawia podania płci - musi taką odmowę zaznaczyć (wybrać opcję inna, niebinarna), proponuję w takim przypadku jako 10 podać cyfrę 0 (zero) i w identyczny sposób generować 11.tą cyfrę kontrolną.

Brak możliwość porównania 6  pewnych cyfr PARSEL zamiast 7 cyfr  algorytmem walidującym jest to do zaakceptowania. Prawdopodobieństwo kolizji danych osoby z zagranicy, niebinarnej i o identycznej dacie urodzenia nie wydaje się wysokie.

= Weryfikacja unikalności ID Użytkownika i Osoby =

== Analizia przypadku PESEL ==
Jeżeli '''Użytkownik''' z '''PARSEL''' wróci na II poziom studiów, inny kierunek lub wznowi studia, a w międzyczasie spolszczy imię i nazwisko lub ożeni się, i otrzyma obywatelstwo polskie, to:

# zmieni Nazwisko lub jego pisownię
# zmieni pisownię Imienia
# zmieni PARSEL na PESEL

Dlatego System przed utworzeniem nowego '''Użytkownika''' sprawdza, czy Osoba figuruje w bazie (czy nowa osoba istnieje w BDO (baza danych osobowych) poprzez porównanie '''PESEL''' oraz  '''PARSEL'''.

Procedura weryfikacji unikalności Osoby uwzględnia:

== Użytkownik z PESEL ==
Jeśli nowa Osoba ma PESEL to następuje proces weryfikacji istnienia Użytkownika w BDO:

# wprowadzenie do Systemu '''daty urodzenia''' nowej Osoby
# wprowadzenie do systemu '''płci''' Osoby
# wprowadzenie nowego '''PESEL''' osoby do Systemu
# weryfikacja PESEL co do zgodności z cyfrą kontrolną, płcią oraz datą urodzenia - jeżeli poprawny to, pkt 6, jeżeli niepoprawny to pkt 5
# komunikat - ''popraw dane osobowe''
# weryfikacja czy istnieje w BDO PESEL identyczny jak nowy PESEL (pkt 3) i w przypadku
## konto istnieje i jest aktywne powstaje komunikat: ''użytkownik istnieje w systemie - proszę się zalogować lub skontaktować telefonicznie lub osobiście … dane adresowe, instrukcja dalszego postępowania''
## konto istnieje i jest nieaktywne powstaje komunikat oraz powiadomienie do Dziekanat - ''użytkownik istnieje w systemie - proszę się skontaktować telefonicznie lub osobiście … dane adresowe, instrukcja dalszego postępowania''
## konto nie istnieje i PESEL nie występuje w BDO, skok do pkt 7.
# utworzenie PARSEL nowej Osoby (jaki by miała, gdyby była cudzoziemcem)
# sprawdzenie, czy nie istnieje w BDO utworzony PARSEL - Uwaga: weryfikacja dotyczy także PROFILI archiwalnych i jeżeli
## PARSEL nie istnieje, to pkt 10, 
## PARSEL istnieje to pkt 9
# komunikat oraz powiadomienie do Dziekanatu - ''użytkownik prawdopodobnie istnieje w systemie - proszę się skontaktować telefonicznie lub osobiście.'' - Nastąpi ręczne wpisanie PESEL jako nowy PROFIL po okazaniu dokumentu tożsamości.
# wpisanie PESEL do BDO jako symbol ID użytkownika
# koniec procedury

== Użytkownik bez PESEL ==
Procedura jest analogiczna do osoby niemającej PESEL

# wprowadzenie '''daty urodzenia''' osoby
# wprowadzenie do systemu '''płci''' Osoby
# utworzenie PARSEL
# sprawdzenie, czy nie istnieje w BDO PARSEL - Uwaga: weryfikacja dotyczy także PROFILI archiwalnych i jeżeli:
## istnieje, to pkt 5 i kolejne, 
## nie istnieje to skok pkt 8
# komunikat oraz powiadomienie do Dziekanat - ''użytkownik prawdopodobnie istnieje w systemie - proszę się skontaktować telefonicznie lub osobiście''
# weryfikacja ręczna danych osobowych - jeżeli Osoba ma identyczne datę urodzenia i płeć z Osobą istniejącą w BDO a jest nowa, inną osobą, tworzymy Użytkownika z kolejnym dla danej płci numerem na pozycji cyfry 10.tej PARSEL
## kobiety o tej samej dacie urodzenia otrzymują kolejno cyfry 2,4,6,8,12,14,16 itd.
## mężczyźni o tej samej dacie urodzenia otrzymują kolejno cyfry 1,3,5,7,9,11,13,15
## osoby niebinarne 0, 10, 20, 30 itd.
# aktywujemy jej konto lub tworzymy nowy PROFIL użytkownika
# wpisanie PARSEL do BDO jako symbol ID użytkownika.

== Tworzenie konta automatyczne ==
Do osoby rejestrującej się komunikat mailem podobny: Pani/Pana konto w systemie e.Mazovia istnieje. Jeżeli nie pamiętasz hasła, możesz je odzyskać … Jeżeli próba odzyskania hasła się nie powiedzie, prosze oczekiwać na informację od administratora systemu.

Administrator powinien widzieć taką próbę utworzenia konta z kolizją z PARSEL (powiadomienie o takim zdarzeniu ''Uwaga - próba utworzenia konta Użytkownika przez Panią/Pana XXX w miejsce Pana/Pani YYY  który istnieje w bazie i jest prawdopodobnie tą samą osobą. Konieczna weryfikacja tożsamości.'')

Jeżeli sam taką akcję wywołuje, wystarczy, gdy komunikat widzi na ekranie.

UWAGA - zmiana PARSEL i PESEL, w szczególności poprzez profil archiwalny, powinno to wiązać się z utworzeniem Dokumentu zmiany (noty - to nowy temat na później) bo są tego poważne konsekwencje w systemie (dyplom studiów, rozliczenia).


Znane problemy

Jest sporo wadliwie utworzonych użytkowników, niespełniających warunków opisanych powyżej. Takich użytkowników z fałszywymi danymi osobowymi blokuję (niestety ręcznie). To przykłady z ostatnich dni:

Czasem wysyłam do takich użytkowników powiadomienie z systemu, żeby poprawili dane. W niektórych przypadkach zamienia dane poprawne pomiędzy użytkownikami.

Jeżeli użytkownik zgłosi się z problemem braku dostępu do konta, pracownik dziekanatu musi wiedzieć, że dana osoba mogła zostać zablokowana. W takim przypadku na razie tylko ja mam uprawnienie administratora danych osobowych w e.mazovia, więc takie przypadki należy zgłaszać do mnie. W najbliższym czasie upoważnię do tej czynności inną osobę - takie uprawnienie dotyczy wszystkich użytkowników (nauczycieli, pracowników, studentów, itd), więc wykracza poza sprawy dziekanatu.

Pokazany przykład Pani Rybak - jej pierwszy ID15416 ma poprawne dane (PESEL) ale na ten profil użytkownik nie potrafi się zalogować (np popełnia literówkę w adresie e-mail).

Dlatego rejestruje się ponownie, ale prawdziwy PESEL jest już zajęty. Podaje więc fałszywy, aby się zarejestrować. I na ten fałszywy udaje mu się zalogować, nawet rekrutować.

W takim przypadku mogę poprawić dane osobowe, przenosząc poprawne dane z użytkownika poprawnego (który nie potrafi się zalogować) na niepoprawnego (który potrafi się zalogować).

Użytkownik niepoprawny staje się poprawnym (z dobrymi danymi) i na który użytkownik już się logował.

To przypadek Pani Rybak.

Pani Syrzycka to inny przypadek - loguje się na poprawny profil, ale studentem jest użytkownik niepoprawny a do tego zablokowany w systemie (z powodu fałszywych danych).